Chi phí y tế đang dần trở thành gánh nặng mà không ít người đang gặp phải. Bảo hiểm y tế tự nguyện (BHYTTN) như là một giải pháp hữu hiệu, giúp bảo vệ sức khỏe và giảm bớt gánh nặng tài chính cho người tham gia. Vậy bảo hiểm y tế tự nguyện là gì? Người tham gia sẽ nhận được những quyền lợi cụ thể nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

1. Bảo hiểm y tế tự nguyện là gì?

Bảo hiểm y tế tự nguyện (BHYTTN) là hình thức bảo hiểm y tế do Nhà nước tổ chức thực hiện không vì mục đích lợi nhuận để mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe khi đau ốm, bệnh tật từ Quỹ bảo hiểm y tế.

Nói một cách đơn giản, BHYTTN là hình thức bảo hiểm mà bạn tự nguyện tham gia, đóng phí bảo hiểm và được hưởng các quyền lợi về chăm sóc sức khỏe theo quy định.

>> Bên cạnh việc tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình, có những cách nào để tham gia loại hình bảo hiểm này, tham khảo thêm bài viết sau: [Giải đáp] Có thể mua bảo hiểm y tế cho 1 người không?

2. Quyền lợi của BHYT tự nguyện

• Được khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế có hợp đồng với quỹ bảo hiểm y tế theo tuyến đúng quy định.
• Được hưởng mức chi trả chi phí khám chữa bệnh từ quỹ BHYT theo mức quy định.
• Theo Nghị định 146/2018/NĐ-CP, mức hưởng BHYT tự nguyện là 80% chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi được hưởng BHYT. Điều này có nghĩa là người tham gia BHYT tự nguyện phải tự chịu 20% chi phí khám chữa bệnh, trừ trường hợp được miễn, giảm hoặc hỗ trợ theo quy định của pháp luật.
• Được cấp thẻ bảo hiểm y tế có ký hiệu số 3, thời hạn sử dụng là 12 tháng kể từ ngày đóng phí BHYT.
• Được tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình hoặc cá nhân.
• Được tham gia BHYT tự nguyện bất cứ lúc nào trong năm.

3. Chi phí BHYT tự nguyện chi trả

Khám chữa bệnh đúng tuyến:

Căn cứ Khoản 1, Điều 22, Luật bảo hiểm y tế có nêu, những người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện khi khám chữa bệnh đúng tuyến được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán 80% – 100% chi phí khám chữa bệnh.

Khám chữa bệnh trái tuyến:

Mức hưởng bảo hiểm y tế trái tuyến 2023 được đề cập tại Điều 22, 23 Luật Bảo hiểm y tế 2008, khoản 15, 16 Điều 1 Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014.

Cụ thể, người có BHYT tự đi khám, chữa bệnh (KCB) BHYT không đúng tuyến, được cơ sở nơi tiếp nhận chuyển tuyến đến cơ sở KCB khác thì được quỹ BHYT thanh toán như sau:

• Tại bệnh viện tuyến trung ương là 40% chi phí điều trị nội trú trong phạm vi quyền lợi, mức hưởng BHYT của đối tượng.
• Tại bệnh viện tuyến tỉnh là 100% chi phí điều trị nội trú trong phạm vi của thẻ BHYT.
• Tại bệnh viện tuyến huyện là 100% chi phí KCB trong phạm vi quyền lợi, mức hưởng BHYT của đối tượng.

Lưu ý: Quy định trên không áp dụng đối với các người dân tộc thiểu số và người thuộc hộ gia đình nghèo tham gia BHYT đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; người tham gia BHYT đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo khi tự đi KCB không đúng tuyến.

4. Đối tượng tham gia BHYT tự nguyện

Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện là những người không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và trên 6 tuổi. Cụ thể, đối tượng tham gia BHYT tự nguyện bao gồm các đối tượng sau:

• Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, ấp, bản, sóc, làng, tổ dân phố, khu, khu phố
• Người lao động giúp việc gia đình
• Người tham gia các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hưởng tiền lương
• Xã viên không hưởng tiền lương, tiền công làm việc trong hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã
• Người nghèo, người cận nghèo, người dân tộc thiểu số, người có công với cách mạng, người chăm sóc người có công với cách mạng, người khuyết tật, người cao tuổi, trẻ em trên 6 tuổi, phụ nữ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn
• Người tham gia các tổ chức chính trị – xã hội, các tổ chức xã hội, các tổ chức chuyên môn, các tổ chức kinh tế, các tổ chức khác
• Người làm việc tự do, người làm việc không theo hợp đồng lao động, người làm việc theo hợp đồng lao động ngắn hạn, người làm việc theo hợp đồng lao động không đầy đủ thời gian
• Người nước ngoài làm việc, sinh sống tại Việt Nam
• Người Việt Nam làm việc, sinh sống ở nước ngoài
• Người Việt Nam có quốc tịch nước ngoài làm việc, sinh sống tại Việt Nam
• Người Việt Nam có quốc tịch nước ngoài làm việc, sinh sống ở nước ngoài
• Người Việt Nam không có quốc tịch làm việc, sinh sống tại Việt Nam
• Người Việt Nam không có quốc tịch làm việc, sinh sống ở nước ngoài
• Người không có quốc tịch làm việc, sinh sống tại Việt Nam

5. Biểu phí BHYT tự nguyện

Biểu phí BHYT theo hộ gia đình:

Lưu ý: Mức lương cơ sở 1.800.000 VND/tháng.

Mức đóng bảo hiểm y tế của học sinh, sinh viên: Theo quy định, mức đóng bảo hiểm y tế của học sinh, sinh viên bằng 4,5% mức lương cơ sở. Trong đó, ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%, người tham gia đóng 70%.

Hiện nay, 6 hình thức đóng BHYT tự nguyện mà bạn có thể lựa chọn bao gồm:

• Đóng hàng tháng: Người tham gia đóng tiền bất kỳ ngày nào trong tháng. Như vậy, mức đóng bảo hiểm y tế của học sinh, sinh viên trong năm 2024 sẽ được tính theo mức lương cơ sở 1.800.000 VND/tháng. 
• Đóng 3 tháng một lần: Người tham gia đóng tiền bất kỳ ngày nào trong 3 tháng.
• Đóng 6 tháng một lần: Người tham gia đóng tiền bất kỳ ngày nào trong 4 tháng đầu tiên.
• Đóng 12 tháng một lần: Người tham gia đóng tiền bất kỳ ngày nào trong 7 tháng đầu tiên.
• Đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần: Người tham gia đóng tiền một lần cho nhiều năm liên tiếp, tối đa là 5 năm.
• Đóng trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công quốc gia: Người tham gia đăng ký và thanh toán phí BHYT trực tuyến qua các kênh thanh toán được liên kết với Cổng Dịch vụ công quốc gia.

6. Hướng dẫn đăng ký BHYT tự nguyện

Các bước đăng ký tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện online:

Bước 1: Đăng nhập Cổng Dịch vụ công quốc gia (địa chỉ https://dichvucong.gov.vn).

Bước 2: Lựa chọn dịch vụ Đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người chỉ tham gia BHYT

Bước 3: Người tham gia kê khai thông tin như hướng dẫn tại trình tự thực hiện nêu trên để thực hiện đăng ký đóng BHYT.

Bước 4: Người tham gia chọn thanh toán và thực hiện thanh toán theo hướng dẫn.

Bước 5: Nhận thông báo: Biên lai thu tiền điện tử từ hệ thống ngân hàng/trung gian thanh toán.

Bước 6: Nhận Thông báo thời hạn trả thẻ BHYT hoặc thời hạn thẻ BHYT tiếp tục được sử dụng.

Bước 7: Nhận thẻ BHYT bản điện tử hoặc thẻ BHYT bản giấy theo phương thức đã đăng ký.

Lưu ý: Thời hạn giải quyết không quá 5 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.

Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu hơn về khái niệm: “Bảo hiểm y tế tự nguyện là gì?” Thực tế, BHYTTN là một sản phẩm thiết thực, mang đến nhiều lợi ích cho người tham gia, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Với mức phí tham gia tương đối hấp dẫn, bạn sẽ được an tâm tận hưởng cuộc sống mà không lo lắng về gánh nặng tài chính khi ốm đau, bệnh tật.

>> Tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình không chỉ giúp bạn hạn chế những rủi ro, mà đây còn là cách giảm bớt gánh nặng tài chính. Vậy mức giá BHYT hộ gia đình là bao nhiêu? Tham khảo thêm bài viết sau: [Cập nhật] Giá bảo hiểm y tế hộ gia đình là bao nhiêu?